Ata Doğruel’in 2019-2031 yılları arasında gerçekleşen ve 40 günlük kesintisiz performanslarından oluşan, 40 Projesi’nin ikinci performansı “Fırça Darbeleri”yle devam ediyor.
Projenin ilk performansı olan ve 40 gün / 960 saat aralıksız süren “Işık Kaynağı”, 2022’nin Kasım-Aralık aylarında OMM’da gerçekleşmişti. İdil Tabanca Koleksiyonu’na tekrar gerçekleştirilme hakkı ile 2020 yılında dahil olan, Türkiye’de bir müzenin ev sahipliği yaptığı ilk kesintisiz en uzun süreli performans örneği “Işık Kaynağı”nda sanatçı karanlık bir odada kalmış ve tek ışık kaynağı içeriye mum getiren ziyaretçiler olmuştu.
Serinin ikinci performansı “Fırça Darbeleri”nde ise Doğruel, farklı bir yol izleyerek, performansını belli bir mekâna bağlı kalmadan, tamamen hayatın içerisinde gerçekleştiriyor. Performans kapsamında 40 gün aralıksız olarak beyaz bir tişört giyecek ve tüm süreç boyunca, bu tişörtü üzerinden çıkarmayacak. Bu tişörtün altına veya üstüne herhangi bir şey giymeyecek.
Tişörtün değişimini/dönüşümünü belgelemek için her gün saat 19.00’da bir fotoğraf çekecek. Alışılmış sergileme yöntemlerinden uzaklaşılan performansta seyirciler; İstanbul’da ikamet eden sanatçının kendi hayatının olağan akışında karşılaştığı insanlar olacak. Performans; 15 Ekim saat 19.00’da ilk fotoğrafın çekimi ile başladı ve 24 Kasım saat 19.00’da son fotoğrafın çekiminden sonra tişörtü üzerinden çıkarması ile sonlanacak. Performans bittikten sonra bu tişört, yüzeyleri görünecek şekilde çerçevelenecek.
“Fırça Darbeleri” başlığıyla hayatı ve olayları algılayış biçimine dair bir tutuma referans veren sanatçı performansı şu sözlerle ifade ediyor: “Yaşamın getirdiklerine açık olmak ve yaşananları cesurca kabullenebilmek, bilgece bir uysallıkla kabul edebilmek. Kendi kaderinin mimarı olmana rağmen, bilinmezliğe sevgi beslemek. Onu her şeyiyle sahiplenmek ve nihayet bir kere yaşanacak olan hayatın bütününü adeta koca bir sanat eylemi olarak görmek. Yaşananların emsalsizliğini, biricikliğini idrak edebilmek ve hayatı; bir kereliğine var olan bir sanat eseri, sanat eylemi olarak hissetmek. Benim için bilinçli yaşamak budur. Hayat eşsizdir, hayat sanatçıdır.”
Projenin ilk serisi gibi yine Simge Burhanoğlu küratörlüğünde ve Performistanbul iş birliğinde gerçekleşecek performansın sürecini takip etmek için 40 Projesi’nin ve Performistanbul’un Instagram hesaplarını ziyaret edebilirsiniz. Ayrıca süreç sonrasında performansın dokümantasyonu da sanatçının kendi web sitesinde (www.atadogruel.com) yayımlanacak. 24 Kasım akşamı saat 19.00’da seyirci eşliğinde gerçekleşecek performans bitişi ile ilgili mekân bilgisi süreç içerisinde sosyal medya hesaplarından paylaşılacak. Dileyen seyirciler performansın sonuna şahitlik edebilecek.
Ata Doğruel
1991 doğumlu Ata Doğruel, İstanbul merkezli bir performans sanatçısıdır. Soyutlanma, dayanıklılık gibi kavramlara odaklanır ve uzun süreli performanslarla fiziksel ve zihinsel sınırlarını zorlayarak hayata dair fikirlerini ortaya koymaya çalışır. Hukuk okumaya başladığı Koç Üniversitesi’nde bu bölümü son sınıfta bırakarak aynı üniversitenin Medya ve Görsel Sanatlar bölümünden mezun olmuştur. Sanatçının önceki çalışmaları arasında; 48 saatlik, 9 günlük, 13 günlük, 28 günlük ve 40 günlük kesintisiz performanslar bulunmaktadır.
Uzun süreli performansları ile; sanat/hayat ayrımını ortadan kaldıran Doğruel, anlam arayışını sürdürmek için performans sanatını bir araç olarak kullanır. Üzerinde çalıştığı başlıca konular arasında; ‘insan zihni ve sınırları’ ile, ‘birey ve toplum ilişkisi’ ön plandadır.
Sanatçının başlıca performansları arasında; Performistanbul işbirliğiyle Simge Burhanoğlu küratörlüğünde gerçekleştirdiği “Işık Kaynağı”, (OMM, Eskişehir, 2022),İhtiyaç: Sen 672 saat Canlı Süreç kapsamında Tevazu (solo) (İstanbul, 2018), “Venice International Performance Art Week” Co – Creation Live Factory Prologue 1 kapsamında Eva Martino ile We have just only met (Venedik, 2017), Pedro Gómez-Egaña ile Eşyaların Etki Alanı, “15. İstanbul Bienali” kapsamında (Galata Rum Okulu, İstanbul, 2017), Performistanbul ile Simge Burhanoğlu küratörlüğünde Elçi (solo) (Pera Müzesi, İstanbul, 2017) ve Performistanbul ile “Zilberman Projects” kapsamında Sonsuz Tarla (solo) (Zilberman, İstanbul, 2017) bulunmaktadır.
Performistanbul
Uluslararası performans sanatı platformu Performistanbul, performans sanatçılarını tek bir çatı altında birleştirmek ve projelerle buluşturmak üzere 2016’da kuruldu.
İstanbul merkezli platform, esnek çalışma modelini dünya genelinde çeşitli sanat kurumları, dijital platformlar ve sanatçılar ile iş birliği içerisinde “alansız” kimliğiyle devam ettiriyor. Performistanbul, kurulduğu günden bu yana müze ve galeri gibi sanat kurumları, kamusal alanlar ve uluslararası organizasyonlar başta olmak üzere çeşitli mekânlarda 200’e yakın performans gerçekleştirdi. Bu mekân ve işbirlikçiler arasında Pera Müzesi, Pi Artworks, Elgiz Müzesi, IMC 5533, İstanbul Bienali (2017,2019, 2022), Tarabya Kültür Akademisi – Goethe-Institut, Victoria & Albert Museum (Londra), V&A (Londra), Tate (Londra), OMM (Eskişehir) Caroline Garden Chapel (Londra), Uluslararası Venedik Performans Haftası (2017, 2019, 2020) ve Live Art Development Agency (LADA) bulunuyor.